Tama na rzece Piławie

Tama na rzece Piławie

3-6-Tama-na-rzece-Pilawie

Forteczny jaz piętrzący zbudowany w l. 1935/36, położony na rzece Pilawie. Obiekt należał do niemieckiej linii fortyfikacji granicznych – Pozycji Pomorskiej (Pommernstellung), potocznie nazywanej Wałem Pomorskim. Pozycja zasadniczo wybudowana w latach 1932-1937, typ fortyfikacji rozproszonej. Jaz służący do podniesienia poziomu rzeki Pilawy i utrzymania jej walorów obronnych jako przeszkody dla ludzi i pojazdów, na odcinku ponad 2 km (od wypływu rzeki z jeziora Długiego). Posadowiony jako przegroda na rzece, utrzymująca niewielki zalew płn. Specjalna stała budowla hydrotechniczna, powiązana ze schronem biernym, zaprojektowana indywidualnie. Wzniesiona na planie wydłużonego, nieregularnego prostokąta. Konstrukcja żelbetowa z elementami stalowymi do regulacji przepływu wody.

Budowla złożona: z dwóch odcinków ścianki szczelnej wykonanych na obu brzegach rzeki, utrzymujących masy wody przyległe do jazu (wbita ścianka Larsena z koroną żelbetową); między ściankami jaz złożony z przelewu i przyczółków; w przyczółku zach. trzy kanały odpływowe dla wody z mechanizmami dla ich zamykania. Nad kanałami dla ich osłony posadowiono schron bierny. Wewnątrz schronu : korytarz komunikacyjny, dwa pomieszczenia z mechanizmami regulującymi spust wody. Brak wyposażenia i instalacji (po 1945 zdemontowano mechanizmy do spiętrzania i spustu wody). Obiekt częściowo maskowany nasypem ziemnym, ściany odsłonięte malowane farbą o kolorze maskującym.Przedmiotowy obiekt związany jest z historią walk Wojska Polskiego i Armii Czerwonej o przełamanie Wału Pomorskiego w 1945 r. Stanowi dokument historii techniki i inżynierii związanej z architekturą militarną. Budowle hydrotechniczne typu jazu stanowią unikaty w całym systemie niemieckich umocnień granicznych. Jazy forteczne Wału Pomorskiego są największymi budowlami hydrotechnicznymi wybudowanymi na dawnej wschodniej granicy Niemiec. Rangę obiektu podkreśla dobry stan zachowania.

Lokalizacja

Informacje kontaktowe

Adres
Tama na rzece Piławie